Wstępniak
Aby programować potrzebujemy radio, kabel i komputer. A na komputerze zainstalowany program. Ja korzystam z CHIRP-a, który znajdziesz tutaj (strona projektu).
Prywatnie posiadam Baofenga UV-5R. Gdy kupowałem było to najtańsze radyjko o dobrych parametrach. Aktualnie kupiłbym jakieś nowsze, nieznacznie droższe a to dlatego, że oba modele z tytułu czyli UV-5R oraz UV-82HT mają pewną wadę produkcyjną o której napiszę tutaj (jeszcze musisz poczekać). Problem z nimi objawia się tym, że działają prawie normalnie, ale po naciśnięciu przycisku do nadawania PTT radio nie nadaje. Aktualnie najprostszym rozwiązaniem jest mocniej uderzyć w radio (młotek najlepszy na wszystko) ale nie zawsze elektronika to lubi i może to doprowadzić do permanentnego uszkodzenia radia więc raczej nie polecam.
Samo programowanie teoretycznie może spowodować uszkodzenie radia np: gdy będzie błąd transmisji, podczas zapisu rozepnie nam się kabel USB, padnie zasilanie w komputerze lub rozładuje się bateria. W praktyce jest na to dosyć mała szansa więc osobiście uważam, że nie ma powodu się tym stresować. Osobiście przeprowadziłem programowanie swojego radia kilkadziesiąt razy (co jakiś czas coś dopieszczałem) oraz zaprogramowałem kilkadziesiąt Baofengów znajomych (pracownicy firm ochroniarskich, strażacy OSP czy ratownicy medyczni w kilku różnych firmach) i nigdy się nic nie stało.
Programowanie
Wracając do programowania: po zainstalowaniu CHIRP-a (soft do programowania) i sterownika do kabla możemy uruchomić ten pierwszy. naszym oczom ukaże się coś takiego:
Wstęnie polecam pobrać aktualne ustawienia radyjka. Urządzenie -> Pobierz z urządzenia
Wybieramy model naszego urządzenia i klikamy OK. Dostaniemy pytanie, jedno, drugie. Wszystko potwierdzamy i po chwili ukaże się nam pełny zestaw opcji naszego radia.
Częstotliwości myślę, że sam sobie znajdziesz 😉
Ustawienia radia
Od góry od lewej kolejno mamy:
- zakładka aktualnego profilu (możemy korzystać z kilku otwartych, dzięki temu łatwiej nam kopiować różne opcje)
- poniżej Memories czyli zapisane i puste kanały na których możemy zapisywać różne częstotliwości z różnymi parametrami
- niżej zakładka Settings gdzie znajdziemy wszystkie opcje dostępne do ustawienia w radyjku
- i na prawo od nich zakres kanałów, kanały specjalne i dodatkowe ustawienia konkretnego, aktualnie zaznaczonego kanału.
Wpisy w radiu
Wśród kolumn gdzie możemy zmieniać opcje mamy:
- Częstotliwość – chyba oczywiste
- Nazwę – coś czego nie wprowadzimy z ustawień menu w radiu
- Tryb tonu:
- Tone – „otwieranie” bramki szumów (squelcha) tonem o częstotliwości o niższej opcji – tylko nadawanie, odbiór leci cały
- TSQL – jak wyżej tylko do nas ktoś też musi nadać z kodem, jeśli nie ma to nie odbierzemy transmisji
- DTCS – to samo ale ton cyfrowy
- Cross – bardziej skomplikowane, raczej Ci się nie przyda w zastosowaniach amatorskich
- Ton – wartość tonu (częstotliwość) do otwierania bramki szumów (nadawanie)
- Blokada tonu – to co wyżej ale przy odbiorze
- Kod DTCS – wartości tonów cyfrowych nadawania
- DTCS Rx Code – wartości tonów cyfrowych odbioru
- Polaryzacja DTCS normal i reversed (N) i (R)
- Tryb krzyżowy – ustawienia dodatkowe Cross-a
- Duplex – hmmm zachowanie danego kanału:
- off – można tylko nasłuchiwać ten kanał, Tx zablokowany
- none – normalna praca
- + i – offset w górę lub offset w dół
- splitt – podczas zapisu CHIRP sam przeliczy czy w dół czy w górę i o ile a w przesunięciu podajemy częstotliwość nadawania
- Przesunięcie – offset przy korzystaniu z przemienników (nadawanie jest na paśmie ileś + lub ileś – w stosunku do częstotliwości odbioru)
- Tryb – FM i NFM
- Moc – wartości zależne od radia (UV-5R ma (Low 1W) i High (5W), UV-82HT ma (Low 1W), Med (5W) i High (8W))
- Przeskocz – zachowanie przy skanowaniu – czy ma być pomijany
Dodatkowo mając wybrany któryś kanał możemy kliknąć Properties i dostaniepy te same opcje:
plus w zakładce Others:
Ustawienia radia
- Carrier Squelch Level – domyślnie ustawiony poziom sql
- Battery Saver –
- Backlight saver – czas pracy wyświetlacza do wygaszenia (podświetlenia)
- Beep – beep (przy każdym naciśnięciu klawisza)
- Timeout timer – maksymalny czas jednorazowej transmisji (nie ma co przesadzać, komunikacja powinna być treściwa i zwięzła aby nie blokować pasma)
- Display Mode:
- Channel – numer kanału
- Name – nazwa przypisana przez nas do kanału
- Frequency – częstotliwość kanału
- Standby LED Color – kolor podświetlenia w trybie standby (nie nadajemy, nie odbieramy)
- Rx LED Color – kolor podświetlenia w trybie odbioru transmisji
- Tx LED Color – kolor podświetlenia w trybie nadawania
- Roger Beep – sygnał zakończenia transmisji
- VOX Sensivity – czułość VOX-a, gdy jest włączona opcja VOX czyli nadawaj automatycznie po wykryciu dźwięku to określamy tutaj jego poziom (upośledzony zestaw hands-free gdy nie możemy naciskać PTT do nadawania)
- Dual Watch – nasłuch obu częstotliwości (gdy wyłączony to nasłuchujemy tylko wybraną: górna linia lub dolna)
- Dual Watch Tx Priority – priorytet gdy odbieramy wiadomość na obu pasmach
- Alarm mode
- Voice – radio może do nas gadać co kliknęliśmy, jaka opcja jest wybrana (j. angielski i chiński)
- Scan resume – gdy włączony tryb skanowania kanałów to zachowanie podczas „złapania” sygnału
- busy channel lockout – gdy ktoś nadaje czyli odbieramy wiadomość to radio blokuje nadawanie, nie przeszkadzamy innym ale jeśli jest dużo zakłóceń na paśmie to możemy mieć problem z nadawaniem, gdzie normalnie „przebilibyśmy” te zakłócenia (w zakładce others możemy dla każdego kanału ustawić niezależnie tę opcję)
- Automatic Key lock – automatyczna blokada klawiatury po kilku sekundach
- Broadcast FM radio – czy dostępne jest radio FM
- Squelch Tail Elimitate
- Squelch Tail Elimitate (repeater)
- Squelch Tail Elimitate Repeater Delay
- Reset menu
- All menus
Firmware message
- 6 + Power-On Message – wiadomość powitalna po uruchomieniu radia z wciśniętym przyciskiem 6
- Power-On Message – wiadomość powitalna po uruchomieniu radia
- Power-On Message – tryb wiadomości powitalnej
- Message – widzimy wiadomość zaprogramowaną powyżej (7 znaków na linię)
- Full – test wyświetlacza
- VHF Limit – dolny i górny limit dla pasma (możemy tylko ograniczyć jeśli jest taka konieczność)
- VHF Tx Enabled – czy w paśmie dozwolone jest nadawanie (możemy ustawić radio aby tylko pozwalało na nasłuch)
- UHF Limit – dolny i górny limit dla pasma (możemy tylko ograniczyć jeśli jest taka konieczność)
- UHF Tx Enabled – czy w paśmie dozwolone jest nadawanie (możemy ustawić radio aby tylko pozwalało na nasłuch)
- Display – która „linia” ma być domyślna po włączeniu radia
- VFO/MR mode:
- Channel – tryb zapisanych kanałów
- Frequency – tryb wprowadzania częstotliwości „z palca”
- Keypad locked – czy klawiatura ma być zablokowana po włączeniu radia
- MR Channel – domyślnie ustawione kanały po włączeniu radia (zależne od VFO/MR mode)
- VFO Frequency – domyślnie ustawione częstotliwości po włączeniu radia (zależne od VFO/MR mode)
- VFO Shift – shift dla powyższych opcji
- VFO Offset – offset dla powyższych opcji
- VFO Power – domyślne wartości mocy gdy nie korzystamy z zapisanych kanałów (te mają swoje wartości przypisane do każdego kanału)
- VFO Bandwidth – szerokość pasma nadawania (gdy jest duże wysycenie pasm w danej okolicy warto dać „narrow” – mniej śmiecimy ale też tańsze radia mogą mieć problem z odbiorem naszej wiadomości
- VFO PTT-ID
- FM Preset – domyślna częstotliwość na której uruchomi nam się odbiornik radiowy FM komercyjnych stacji radiowych
PTT Code
- VHF/UHF Squelch X: poziom squelch-a. Domyślnie zaprogramowane opcje są nieco „z dupy” i pokrywają tylko jakiś niewielki zakres ustawień tej opcji. Można sobie eksperymentalnie pozmieniać i poszukać „swoich” wartości. Zakres 0 – 105. Z artykułów które znalazłem niegdyś w sieci pozyskałem informacje iż wartości powyżej 65 mogą być już „za mocne” dlatego zalecam wartości bliżej tego drugiego końca. Ja mam aktualnie 0 – 45 ze skokiem około 5.
Zapis ustawień
Do pliku
Po ustawieniu wszystkiego polecam zapisać sobie ustawienia do pliku i zachować. Kupując kolejne radia w tym samym modelu możemy wgrać ten sam plik i nie ma konieczności znów tego ustawiać. Przyspiesza to pracę gdy mamy więcej radyjek.
Wgranie ustawień do radia
Tu już filozofii nie ma. Klikamy Urządzenie -> Wyślij do urządzenia, potwierdzamy, że MAMY ŚWIADOMOŚĆ IŻ MOŻE NAM TO USZKODZIĆ RADIO I NIE MAMY Z TYM PROBLEMU i już możemy cieszyć się zapisanymi ustawieniami bez konieczności walki z Menu.
Co nam to daje?
Nie wszystkie ustawienia możemy wprowadzić z poziomu Menu, na przykład: nazwy kanałów, ustawienia squelcha, kody PTT, domyślne kanały, powitalne wiadomości i blokadę nadawania na konkretnych pasmach. Oprócz tego komfort użytkowania (tak, aktualnie jest to komfort w porównaniu do CHIPRA sprzed kilku lat :D) oraz możliwość hurtowego programowania radyjek gdy mamy ich więcej i chcemy mieć to samo.
Podsumowanie
Dalej pomimo niedogodności w korzystaniu z radia dalej używam z UV-5R, mam w planach go rozkręcić i usprawnić czym również się podzielę, ale jeśli dla radia śmierć nadejdzie jutro… albo trochę później to pomyślę nad nowszym modelem. Aktualnie przyglądam się wersji P15UV. Wystarczy mi analog gdyż głównie korzystam z niego na tej modulacji a i nasłuch też głównie się tutaj prowadzi.
Mam znajomego co lekko choruje na cyfraka (oczywiście z opcją analoga) ale nie wiem czy do zastosowań amatorskich ma to jakikolwiek sens. Raczej nie znajduje.